MAŁGORZATA KAROLINA PIEKARSKA

pisarka, dziennikarka, historyczka sztuki – ambasadorka kampanii społecznej WypiszWyczytaj

14 grudnia 2024
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

88 numer Niepodległość i Pamięć

W najnowszym (88) numerze kwartalnika “Niepodległość i Pamięć” wydawanego przez Muzeum Niepodległości w Warszawie mój artykuł.

Kwartalnik ukazuje się od 1994 roku i poświęcony jest ojczystej historii, kulturze i sztuce, wiele uwagi staramy się poświęcić zagadnieniom dotyczącym polskich ruchów niepodległościowych, społecznych i obywatelskich na przestrzeni XVIII–XX wieku.

Na łamach czasopisma Niepodległość i Pamięć przedstawiamy artykuły, materiały poświęcone muzealnictwu, a więc sektorowi, w którym czynnie uczestniczy Muzeum Niepodległości w Warszawie, źródła, recenzje, bibliografie. Mamy nadzieję, że czasopismo Niepodległość i Pamięć stanie się nie tylko miejscem, w którym będziemy dzielić się z Państwem wiedzą, ale także polem dla twórczych polemik, toczonych z naukowcami oraz najważniejszymi instytucjami w kraju i na świecie.

Druk czasopisma Niepodległość i Pamięć jest możliwy dzięki dofinansowaniu ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego.

Archiwalne numery czasopisma Niepodległość i Pamięć są dostępne również w Federacji Bibliotek Cyfrowych oraz na stronie Mazowieckiej Biblioteki Cyfrowej. 

W najnowszym 88 numerze:

Spis treści:

  • Tadeusz Skoczek, Tradycja chrześcijańska na Pawiaku

ARTYKUŁY

  • Robert Hasselbusch, Święta Bożego Narodzenia na Pawiaku
  • Marcin Gomółka, Atak gazowy pod Legnicą – prawda czy mit?
  • Maciej Białecki, Biogramy Powstańców Warszawskich. Dr Kazimier Łotkowski (1912–1989) – lekarz oddziału „Ponurego”, Powstanie Warszawski i chirurg onkolog
  • Krzysztof Kopociński, Zbigniew Kopociński, Gen. bryg. dr Bronisław Malewski (1874–1920) – w 150. rocznicę urodzin Naczelnego Lekarza 1. Korpusu Polskiego i Szefa Departamentu Sanitarnego Ministerstwa Spraw Wojskowych
  • Bartosz Drejerski, Żydzi północnego Mazowsza wobec Powstania Listopadowego i Styczniowego

MUZEALNICTWO. Materiały. Sprawozdania. Omówienia

  • Małgorzata Karolina Piekarska, Jan Sęk – darczyńca Muzeum Niepodległości
  • Dorota Panowek, Kronika wydarzeń Muzeum Niepodległości w Warszawie (kwiecień, maj, czerwiec)
  • Marta Brodala, Podsumowanie wystawy czasowej „Puszcza Białowieska – Zielone Płuca Europy. Malarstwo Piotra Gagana”
  • Andrzej Kotecki, Wystawa Mattii Pretiego. Odkrywając barokowe tajemnice Malty
  • Igor Szczęsnowicz, Cytadela Warszawska – czas na piąte muzeum? Zachować od zapomnienia
  • Piotr Gucwa, Obchody 104. rocznicy Bitwy Warszawskiej w Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie
  • Aleksandra Kotalewicz, „Od Racławic (1794) do Radzymina (1920)”. Wernisaż wystawy Polskiej Fundacji Kościuszkowskiej w Muzeum Bitwy Warszawskiej 1920 roku w Radzyminie
  • Piotr Maroński, Widowisko o Wincentym Witosie
  • Dominika Zyśk, Salon Dobrej Prasy im. Walerego Pisarka – spotkanie z Janiną Kęsek i Stanisławem Mrozem z redakcji „Wiadomości Bocheńskich” 28 maja 2024 roku

ŹRÓDŁA. Relacje. Wspomnienia

  • Andrzej Domagalski, Archiwum kultury studenckiej. Debiut w „Pod Budą”, zakochany w Olsztynie i początki ze striptizem
  • Mateusz Ratyński, Wielka Wojna we wspomnieniach marszałka Wojciecha Trąmpczyńskiego
  • Izabella Rusinowa, Generał Józef Zajączek o bitwie pod Racławicami
  • Marek Sołtysik, „Monachijczycy” albo artyści znad Wisły nad Izarą
  • Bartłomiej Sokołowski, Stanisław Skarżyński (1896–1939) – uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i obrony Grodna
  • Janusz Gmitruk, Dekret o reformie rolnej PKWN. Historia i współczesność

IN MEMORIAM

  • Stanisław Hadyna, Epitafium 269

RECENZJE. Noty. Bibliografie

  • Maja Marońska, Piotr Maroński, Rycerze Świętego Floriana z ziemi legionowskiej (Strażacy ziemi legionowskiej, red. S. Bukowiec, Agencja Wydawnicza Palindrom, Bochnia 2023)
  • Antoni Dragan, Pamiętamy o Wrześniu 1939 roku! (A jednak wojna… Wojna obronna 1939 w zbiorach Muzeum Niepodległości, red. T. Skoczek, Muzeum Niepodległości, Warszawa 2023) 283
  • Andrzej Kotecki, Dialog muzealników z historią (Rozmowa z historią. Dwadzieścia pięć obrazów na 25-lecie Samorządu Województwa Mazowieckiego, red. T. Skoczek, Muzeum Niepodległości, Warszawa 2023)
  • Henryk Nicpoń, Klucz do zrozumienia akcji zaprogramowanego unicestwienia Żydów (Jan Sęk, Niemiecka Akcja Reinhardt – dwa przywołania rocznicowe – 80, Wydawnictwo Lubelskie AZ, Lublin 2023)
  • Bartłomiej Sokołowski, Historia pewnej rodziny (Jacek Emil Szczepański, Rodzina Skonieckich i ruch komunistyczny w Legionowie, Muzeum Historyczne w Legionowie, Legionowo 2023)

Nasi Autorzy

PDF numeru można pobrać tu: https://mbc.cyfrowemazowsze.pl/Content/113643/download/

10 grudnia 2024
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

11 numer Magazynu Literackiego “Książki” już do kupienia

Nowy Numer Magazynu Literackiego “Książki”, którego jestem stałą felietonistką, już w księgarniach, a w środku m.in.:

WYDARZENIA / Nagrody literackie, imprezy branżowe, konkursy

ŻYCIE RODZINNE Bestsellery listopada / EWA TENDERENDA-OŻÓG, KRZYSZTOF MASŁOŃ  

WSZYSTKO KOJARZY MI SIĘ Z LITERATURĄ Justyna intensywnie przeżywa literaturę, mówi o swoim czytaniu, że jest głębokie. Zostawia ślady. Przeczytane zdania i historie utrwalają się w niej tak silnie, że potem zwykła czynność dnia wydaje jej się kojarzyć z literaturą, a w prozaicznej czynności widzi ślad przeczytanych słów. – Kiedyś naiwnie uważałam, że ponieważ czytanie jest takie fajne,  warto by na tym zarabiać. Mama się ze mnie śmiała i sama też nie do końca wierzyłam, że tak można. A teraz od lat czytanie książek to mój zawód. Zdaję sobie sprawę z tego, że  jestem szczęściarą / Prywatna biblioteka tłumaczki JUSTYNY CZECHOWSKIEJ

LUBIĘ STAWIAĆ SOBIE WYZWANIA Książka pokazuje, jak łatwo jest przegapić pewne rzeczy, na które w codziennym biegu nie mamy czasu. Które w natłoku spraw mogą wydawać się mało istotne. A ja myślę, że  bardzo ważne jest, by w naszym życiu byli ludzie, z którymi jest nam po drodze, z którymi chcemy się spotykać tylko dla samej radości wspólnego spędzania czasu. I jeżeli po tej  książce zostanie czytelnikowi refleksja, że warto o te relacje dbać, że warto się rozejrzeć, czy tworzymy je, czy są wokół nas ludzie, którzy dla nas są znaczący, albo my, co może  jeszcze ważniejsze, dla kogoś jesteśmy istotni – to będę szczęśliwa / Rozmowa z AGNIESZKĄ LIS

MAŁE KSIĄŻECZKI – WIELKA CENA TOŁKACZEWA / Felieton MAŁGORZATY KAROLINY PIEKARSKIEJ

KULISY WŁADZY / Rozmowa z JURIJEM FELSZTINSKIM

BIEG NA WIELE OKRĄŻEŃ „Na surowej ziemi” i „Najdłuższa droga” są żelazną konsekwencją poprzedniej książki, więc musiałem dobrze poznać cesarza Francuzów i wszystko, co z nim związane. Nie znaczy to, że wcześniej nie interesowała mnie epoka emipre’u; nie był to jednak mój „konik”, jak w przypadku insurekcji 1794. Długo zgłębiałem temat, zwłaszcza przez lekturę  memuarystyki, monografii bitew i kampanii. Czysta przyjemność/ Rozmowa z PIOTREM ŚLIWIŃSKIM

TANIEC ŚMIERCI / PIOTR KITRASIEWICZ

AUF WIEDERSEHEN, PET / GRZEGORZ SOWULA

AUGUSTOWSKIE NOCE / Rozmowa z GRAŻYNĄ MOLSKĄ

DATY, NAZWISKA, FAKTY / Felieton TADEUSZA LEWANDOWSKIEGO

KOKTAJL Z SZEJKERA / Rozmowa z JACKIEM DUBOIS

POŻOGA / TADEUSZ LEWANDOWSKI

CHŁOPAKI CWANIAKUJĄ / Refleksy JANINY KOŹBIEL

RETRO NA CZTERY RĘCE/ Rozmowa z EWĄ SALWIN i GRZEGORZEM KALINOWSKIM

MARIA KULIK POLECA Książki dla dzieci i młodzieży

KSIĄŻKI MIESIĄCA Nasze szczególne rekomendacje

RECENZJE NOWOŚCI WYDAWNICZYCH

Nowy numer dostępny jest też w sklepie:  https://rynek-ksiazki.pl/sklep/magazyn-literacki-ksiazki-11-2024-wersja-pdf/

20 listopada 2024
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

Trybunał dla Rosji

Ukazał się katalog wystawy „Trybunał dla Rosji” z moim esejem o prezentowanych na wystawie plakatach. Wystawa jest częścią projektu „Zbrodnie Rosji”. Przedstawia grafiki ukraińskich artystów, którzy językiem sztuki opowiadają o zbrodniach popełnionych przez Rosję na narodzie ukraińskim, a także o konieczności utworzenia międzynarodowego trybunału karnego dla Rosji.
Rosja przez wieki próbowała umocnić swoją władzę na terytorium Ukrainy za pomocą ucisku politycznego, gospodarczego, narodowego i kulturowego, a także stosując represje wobec ukraińskiej inteligencji i dysydentów oraz popełniając masowe zbrodnie na narodzie ukraińskim. Wszystkie te działania mają doprowadzić do zniszczenia państwa i narodu. Cykl wystaw „Zbrodnie Rosji” ma nie tylko być wsparciem dla Ukrainy w jej walce o wolność i niepodległość, ale ma także zwrócić uwagę społeczeństwa na długą historię rosyjskiej agresji przeciwko Ukrainie, która trwa tak naprawdę od wieków oraz ukazać tragedię, którą przeżywa ukraiński naród każdego dnia. Stawia także wiele ważnych pytań dotyczących potrzeby konsolidacji wysiłków międzynarodowych w potępianiu totalitaryzmu, obronie wspólnych wartości cywilizacyjnych, demokracji, podstawowych praw i wolności człowieka. Cykl wystaw pozwala również lepiej zrozumieć historyczny i współczesny kontekst konfliktu, mającego swoje źródło w destrukcyjnej polityce Rosji.

A katalog można pobrać tutaj:

https://static.goout.cloud/muzeumniepodlegloscipl/2024/11/6d5fa1d7-trybunal-net.pdf

8 listopada 2024
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

10 numer Magazynu Literackiego “Książki” już do kupienia

Nowy Numer Magazynu Literackiego “Książki”, którego jestem stałą felietonistką, już w księgarniach, a w środku m.in.:

WYDARZENIA / Nagrody literackie, imprezy branżowe, konkursy

MARZENIE ŚCIETEJ GŁOWY! Bestsellery października / EWA TENDERENDA-OŻÓG, KRZYSZTOF MASŁOŃ

BIBLIOTEKA WŁAŚCICIELA MAJĄTKU Książki zapełniają stare biblioteczne szafy. Nawet w serwantce, obok szkła, widać grzbiety książek. To najstarsze, odziedziczone po przodkach, po rodzicach i ciotce, miniaturowe starodruki o najróżniejszym przeznaczeniu i treści. Od modlitewnika, przez bajki Iwana Kryłowa i wiersze Franciszka Karpińskiego, aż po życiorys Beethovena. Wiele książek z czasów pracy wydawniczej przechowuje na  pamiątkę. Podkreśla, że kiedy brakuje dla książek półek w domu, stara się tomy lokować w przyjaznych miejscach. Ale dopiero wówczas, kiedy oddały mu, jako czytelnikowi, wszystkie swe usługi / Prywatna biblioteka RAFAŁA SKĄPSKIEGO

HAT TRICK TOTEMU! RANKING DRUKARŃ DZIEŁOWYCH 2024 O tym, które miejsce w rankingu zajmuje drukarnia, decydują liczba oddanych głosów i punkty. Przyznają je wydawcy, oceniając współpracę z rodzimymi zakładami drukarskimi za pięć cech: jakość  wykonywanej produkcji, terminowość realizowania zleceń, elastyczność na prośby i sugestie klienta, jakość kontaktów interpersonalnych oraz satysfakcja z zakresu świadczonych usług. W tegorocznej  edycji rankingu oddano 155 głosów na 28 drukarni / EWA TENDERENDA-OŻÓG

MARIA KULIK POLECA Książki dla dzieci i młodzieży

KSIĄŻKI MIESIĄCA Nasze szczególne rekomendacje

RECENZJE NOWOŚCI WYDAWNICZYCH

PORTRET INTYMNY „Alfabet polifoniczny” Tomasza Jastruna / MIROSŁAWA ŁOMNICKA

GORSET NAUKOWY JEST DLA MNIE TROCHĘ ZA CIASNY W tym roku mija 80. rocznica śmierci Muncha, bo zmarł w 1944 roku. Powiedziałam to mojemu wydawcy i zastanawialiśmy się właśnie, jaką formę przyjąć w mojej opowieści. Jednocześnie wpadliśmy na  pomysł cyklu, w jakim pokażemy znanego artystę nie tylko jako autora jednego dzieła, które wszyscy kojarzą,  tylko szerzej, czyli że przedstawimy całe malarstwo artysty i jego życie, które często w tych  obrazach się odbija / Rozmowa z MARTĄ MOTYL

CO Z TYMI MEDIAMI? „Gównodziennikarstwo” Pauliny Januszewskiej / GRZEGORZ SOWULA

NIEZNANY LONDYN, LONDYN LITERACKI O duszę tego miasta walczą dwie literackie siły. W jednym narożniku stoi pisarz z krwi i kości przeprowadzający się do coraz większych domów w Londynie za sprawą bestsellerowego statusu swoich  powieści, a w drugim – absolutnie fikcyjna postać, która do dziś przyciąga turystów blagą o nazwie Baker Street 221b. Chodzi oczywiście o Charlesa Dickensa i Sherlocka Holmesa / TOMASZ GARDZIŃSKI

TESTAMENT BABCI / Rozmowa z KATARZYNĄ ROMAN-RAWSKĄ, autorką książki „Zaśnięcie Anisy. Opowieść o polskich starowierach”

NIE TAKI DIABEŁ STRASZNY, JAK GO MALUJĄ, CZYLI NIEOCZYWISTA WARTOŚĆ KOMIKSU / Felieton MAŁGORZATY KAROLINY PIEKARSKIEJ

STOLICA ZAGŁĘBIA DĄBROWSKIEGO / Rozmowa z ANNĄ MALINOWSKĄ, autorką książki „Sosnowiec. Nic śląskiego”

LITERATURA Z AZJI NOWYM TRENDEM? / PAULINA PIKULSKA

URZECZONA JACKIEM MALCZEWSKIM / Rozmowa z historyczką sztuki PAULINĄ SZYMALAK-BUGAJSKĄ

PRZENIKANIA / Felieton TADEUSZA LEWANDOWSKIEGO

PRZYTŁACZAJĄCY CIĘŻAR TRAUMY / Rozmowa z ANDRZEJEM NOWAKIEM-ARCZEWSKIM, autorem książki „Długi cień świętej góry”

MOJE WIERSZE SIĘ ŚPIEWAJĄ / Rozmowa z PIOTREM GAWŁEM, autorem tomiku „Urodziny – raz jeszcze”

MIŁOŚĆ W CZASACH CYFROWYCH / Refleksy JANINY KOŹBIEL

FATUM ANGLISTÓW / PIOTR KITRASIEWICZ

MARIA KULIK POLECA Książki dla dzieci i młodzieży

KSIĄŻKI MIESIĄCA Nasze szczególne rekomendacje

RECENZJE NOWOŚCI WYDAWNICZYCH

Nowy numer dostępny jest też w sklepie: https://rynek-ksiazki.pl/sklep/magazyn-literacki-ksiazki-10-2024-wersja-pdf/

27 października 2024
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

II wojna światowa w filmie

Ukazał się katalog do wystawy pt. II wojna światowa w filmie pokazującej plakaty filmowe. To wystawa, którą można obejrzeć w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej do końca roku. W katalogu m.in. mój esej, z którego wydawnictwo skorzystało reklamując ekspozycję i katalog.

Wystawa „II wojna światowa w filmie” w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej prezentuje bogatą kolekcję plakatów filmowych związanych z tematyką II wojny światowej, pochodzących ze zbiorów Muzeum Niepodległości.

Na ekspozycji zobaczyć można plakaty do filmów polskich, radzieckich, chińskich, czechosłowackich, angielskich i japońskich, które stanowią fascynujący przegląd sposobów, w jakie kino na całym świecie przedstawiało wydarzenia największego konfliktu w historii ludzkości.

Dwudziesty pierwszy wiek przyzwyczaił nas do tego, że plakat filmowy sprowadzony został do kompozycji, w której centralną częścią jest kadr z filmu lub zdjęcie aktorów grających główne role.
Tymczasem powojenny polski plakat filmowy stawiał na artystyczne kompozycje, a ich twórcy często sięgali po proste symbole. W okresie PRL promocja filmu poprzez plakat była najpowszechniejsza, bo… najtańsza, choć plakaty często drukowano w bardzo dużych, bo sięgających kilkudziesięciu tysięcy sztuk, nakładach. Dobrze nagłośniony dzięki plakatowi film przyczyniał się do wzrostu frekwencji nie tylko w dużych aglomeracjach, ale też w małych miejscowościach, w których działały niewielkie kina. Świadomość tego, jakie możliwości propagandowe ma plakat, sprawiła, że nie tylko zleceniodawcy, ale i twórcy szukali w wizualnym przekazie zupełnie nowych rozwiązań artystycznych.

Patrząc na zebrane na wystawie i zgromadzone w towarzyszącym jej katalogu plakaty trudno oprzeć się wrażeniu, że projektujący je artyści, choć czasem korzystali z filmowych fotosów, to wykorzystywali je do graficznego przetworzenia, przygotowując plakaty z użyciem sztuki fotomontażu. Tworzono też plakaty, w których wykorzystywano sceny lub obrazy z filmu, ale malarsko je ilustrując. Jednak przy projektowaniu plakatów artyści o wiele częściej niż na fotosy i fotomontaż stawiali na znaki i symbole, które w sposób nie zdradzający całej treści mniej lub bardziej delikatnie ją sugerowały.

Prezentowane na wystawie plakaty pochodzące ze zbiorów Muzeum Niepodległości w większości powstały jeszcze w okresie PRL. Ich celem była informacja o filmie i zachęcenie widzów do przyjścia na seans. Wprawdzie nie nazywano tego działaniem marketingowym, gdyż to pojęcie w Polsce wtedy nie istniało, ale plakat pełnił funkcję czegoś w rodzaju materiału reklamowego. Była to jednak reklama artystyczna, a do jej stworzenia zaproszeni zostali najwybitniejsi polscy plastycy.

Katalog można pobrać tutaj:

https://muzn.pl/pl/palac/katalog-wystawy-ii-wojna-swiatowa-w-filmie/#:~:text=Katalog%20wystawy%20II%20wojna%20%C5%9Bwiatowa%20w%20filmie