W niedzielę 26 marca o g. 12:00 zapraszam na kuratorskie zwiedzanie wystawy czasowej pt. „Walery Eljasz-Radzikowski – malarz i patriota”, które jako autorka – kuratorka wystawy, poprowadzę w Muzeum X Pawilonu Cytadeli Warszawskiej – oddział Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Walery Eljasz-Radzikowski – znany jest nie tylko jako malarz, ale także jako fotograf, etnograf, popularyzator Tatr i Zakopanego, współzałożyciel Towarzystwa Tatrzańskiego i autor przewodników po Tatrach oraz członek korespondent Towarzystwa Muzeum Narodowego Polskiego w Rapperswilu. Artysta wstąpił do Szkoły Sztuk Pięknych w Krakowie, kiedy miał zaledwie 16 lat, a w 1862 roku wyjechał do Monachium, gdzie kształcił się pod okiem Hermanna Anschütza, Albrechta Adama oraz Moritza von Schwinda i pod ich okiem do perfekcji opanował rysunek. Podczas całej nauki malarz prowadził wnikliwe studia z zakresu kostiumologii. Po ukończeniu akademii sporo podróżował po Europie, odwiedzając m.in. Niemcy, Francję, Belgię, Włochy i Francję.
W okresie Powstania Styczniowego wg przekazów rodzinnych pełnił w Monachium specjalną misję zleconą przez powstańczy Rząd Narodowy.
Był autorem licznych ilustracji książkowych, które krzewiły patriotyzm wśród czytelników, bowiem tematy, które malował najczęściej to sceny historyczne. Ilustrował też patriotyczne utwory polskich poetów. M.in. ilustracje do takich utworów jak Maria Antoniego Malczewskiego (1864) i Hetmańskie pacholę Wincentego Pola (1864–1865). Opublikował także Ubiory ludu w dawnej Polsce (1862), Ilustrowany przewodnik do Tatr, Pienin i Szczawnicy (1870), Szkice z podróży w Tatry (1874), Ubiory w Polsce i u sąsiadów (1879) oraz O nazwie Morskiego Oka w Tatrach (1884).
Był również autorem pocztu władców polskich stanowiącego ilustrację do wierszy Seweryny Duchińskiej Królowie polscy w obrazach i pieśniach (1893). Autorka pieśni Seweryna Duchińska była żarliwą patriotką, która za organizowanie pomocy rodzinom powstańców styczniowych została zmuszona opuścić Polskę w 1863 roku. Wystawa, na którą składają się prace Walerego Eljasza-Radzikowskiego pochodzące ze zbiorów Muzeum Niepodległości oraz wizerunki uzyskane dzięki współpracy z Muzeum Narodowym w Krakowie, Warszawie, Poznaniu oraz zbiorami sztuki na Wawelu, stanowi opowieść o tym, jak jeden ze świadków i piewców historii Powstania Styczniowego krzewił w Polakach patriotyzm i uczył ich historii za pomocą obrazu.
Wystawa została przygotowana z okazji 160. rocznicy wybuchu Powstania Styczniowego. Można ja oglądać do 18 kwietnia 2023 roku.
