MAŁGORZATA KAROLINA PIEKARSKA

pisarka, dziennikarka

13 grudnia 2018
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

Lista mocy. Edycja specjalna

publikacja Lista Mocy z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości

Miałam przyjemność brać udział w przygotowywaniu publikacji, która właśnie się ukazała. To niezwykłe wydawnictwo, a praca przy nim dostarczyła mi wielu wzruszeń. 

Lista Mocy. Wydanie specjalne z okazji 100-lecia niepodległości Polski. 100 wybitnych Polek i Polaków z niepełnosprawnością żyjących w latach 1918-2018 jest kolejną edycją zeszłorocznej unikatowej publikacji Integracji, zatytułowanej Lista Mocy. 100 najbardziej wpływowych Polek i Polaków z niepełnosprawnością.

Edycja specjalna Listy Mocy jest publikację szczególną. Nigdy bowiem i nigdzie dotąd nie spotkało się w jednym miejscu 100 wybitnych postaci z niepełnosprawnością, które przeszły do historii Polski i świata dzięki niekwestionowanym talentom, osiągnięciom, twórczości i wiekopomnym dziełom dla dobra wspólnego. Walczyli w I i II wojnie światowej, w Legionach, Powstaniu Warszawskim, w powojennej opozycji. Byli więzieni i represjonowani. Tułali się po kraju, a wielu zmuszonych zostało do emigracji. Mimo to wszędzie tam, gdzie rzucił ich los, angażowali się na rzecz społeczności lokalnej i pielęgnowania pamięci historycznej.

Książka miała oficjalną premierę 3 grudnia, w Międzynarodowym Dniu Osób Niepełnosprawnych, podczas Gali 16. konkursu „Człowiek bez barier” w Zamku Królewskim. Gala była objęta Patronatem Honorowym Małżonki Prezydenta RP Agaty Kornhauser-Dudy.

W książce zaprezentowano sylwetki 100 bohaterów już nieżyjących lub seniorów w wieku 65+, którzy w ostatnim stuleciu:

  • wywierali duży wpływ na społeczeństwo,
  • byli liderami w swoich środowiskach,
  • zmieniali życie innych,
  • mieli wyjątkowy wkład w rozwój kraju,
  • dzielili się pasją, wiedzą i talentami,
  • robili wiele z potrzeby serca,
  • byli i są inspiracją dla innych,
  • mają wychowanków i naśladowców.

Zaprezentowani zostali w 10 kategoriach:

  • literatura,
  • muzyka (poważna/rozrywkowa/kabaret),
  • sztuki plastyczne,
  • kino/teatr/telewizja/media/wydawnictwa,
  • sport (zawodnicy/działacze/trenerzy),
  • nauka/praca/ekonomia,
  • polityka/samorząd/prawo,
  • działalność społeczna (działacz/założyciel/fundator),
  • Kościoły i związki wyznaniowe,
  • wojsko/konspiracja/opozycja PRL.

Publikację otwiera jeden z inicjatorów projektu – śp. Piotr Pawłowski, Twórca i Prezes Integracji, zmarły 8 października 2018 r., w trakcie prac nad książką. I właśnie jemu jest dedykowane to specjalne wydanie Listy Mocy.

Publikacja wkrótce będzie udostępniona na portalu Niepelnosprawni.pl w formacje pdf, dostępnego dla osób z niepełnosprawnością, zgodnego ze standardami WCAG 2.0.

12 grudnia 2018
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

Drugi list twórców książek dla dzieci i młodzieży do Instytutu Książki

12 grudnia 2018 r.
Dyrektor Instytutu Książki
Pan Dariusz Jaworski

Szanowny Panie Dyrektorze,

Dziękujemy za szybką odpowiedź na nasz list otwarty, która to odpowiedź – taką mamy nadzieję – będzie zaczynem konstruktywnego rozwiązania problemu. A że problem istnieje i wzbiera, wiadomo nie od dziś, czego dowodem są procesy wytaczane bibliotekom przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (jak dotąd zawsze wygrane przez biblioteki) i wielokrotne próby rozmowy różnych środowisk twórczych – nie tylko „dziecięcych” – z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, które na razie nie wypracowały satysfakcjonującego obie strony stanowiska.W odpowiedzi Pana Dyrektora na nasz list znajdujemy ustęp kluczowy dla zrozumienia sedna problemu (*podkreślenie nasze):

„W ocenie Instytutu Książki nie ma żadnych przeszkód prawnych, aby z twórcą mogła zostać zawarta umowa o dzieło, nieobjęta obowiązkiem ubezpieczenia społecznego, której przedmiotem jest spotkanie autorskie, pod warunkiem jednak, że temu spotkaniu można przypisać cechy utworu*. Ten warunek spełni jednak tylko spotkanie autorskie o charakterze niestandardowym, niepowtarzalnym, wypełniające kryteria twórczego i indywidualnego dzieła (utworu), w rozumieniu przepisów Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych*. Nie ma również żadnych przeszkód prawnych, aby wynagrodzenie za spotkanie autorskie było wypłacane twórcy prowadzącemu działalność gospodarczą na podstawie wystawionej przez niego faktury. Jednak o rodzaju umowy zawieranej z twórcą, której przedmiotem jest spotkanie autorskie, zawsze decydować musi suwerennie organizator tego spotkania”.

Powyższa interpretacja Ustawy o prawie autorskim nakłada na organizatora spotkania odpowiedzialność za zakwalifikowanie spotkania autorskiego do kategorii „dzieła” lub zlecenia, co ma swoje ważkie konsekwencje prawne i podatkowe. Jak wiadomo biblioteki, szkoły i domy kultury planują wydarzenia kulturalne – w tym spotkania autorskie – z wielomiesięcznym wyprzedzeniem, stoczywszy przedtem długą batalię o ministerialne i instytutowe granty. A zatem organizator spotkania zawierając odpowiednią umowę (o dzieło lub zlecenie) z autorem/autorką obowiązany jest zawczasu, przed takim spotkaniem, orzec czy będzie miało ono charakter niestandardowy, niepowtarzalny, wypełniający kryteria twórczego i indywidualnego dzieła (utworu), czy też nie. To oczekiwanie ze strony ustawodawcy, Ministerstwa Kultury i jego agend (w tym Instytutu Książki) generuje nieprawdopodobny chaos, otwiera bowiem pole dla błędnych interpretacji, nadużyć. Brak jest twardych kryteriów oceny w tym zakresie.

Podkreślamy, iż spotkania autorskie dla młodej widowni mają swoją specyfikę – są swoistym spektaklem, który zawiera w sobie elementy warsztatu, widowiska, recytacji, debaty. Mają zatem każdorazowo walory dzieła.Z obawy jednak przed uchybieniem nieprecyzyjnej wykładni Ustawy o prawie autorskim biblioteki i domy kultury odstępują od organizacji spotkań, lub nalegają na podpisanie umów zlecenia jako jedyną „bezpieczną” formę kontraktu z autorem. Źródła, które chcą pozostać anonimowe, wskazując przyczyny tej praktyki, często przywołują przekazywany im pogląd Instytutu Książki na charakter spotkań autorskich, który sprowadza się do twierdzenia, że spotkaniom takim brak cech kwalifikujących je do zawieranie umów o dzieło.

Wśród przeszło stu sygnatariuszy listu duża część spotkała się osobiście z powoływaniem się bibliotek na autorytet Instytutu Książki. Zarzucanie im kłamstwa uważamy za nieporozumienie.

Brak oczywistej wykładni przepisów mnoży precedensy, które nieuchronnie znajdą swój finał przed sądem. To nie jest tylko sprawa komfortu autorów i bibliotekarzy, to fundamentalna kwestia zaufania do prawa i do instytucji państwowych.Zapewne zgodzimy się co do tego, że autorzy i spotkania autorskie są najlepszymi sprzymierzeńcami czytelnictwa. Chaos w kwestiach umów daje fatalny efekt – ubywa spotkań, pogłębia się frustracja środowiska, podważane jest zaufanie do zwierzchnika i prawodawcy.Biblioteki i domy kultury to maszyny napędzane czystym entuzjazmem. Kiedy „generał” kultury piętrzy przeszkody przed swoją armią „szeregowców” kultury, efekt musi być opłakany. Kto, jeśli nie Instytut Książki – w wyobraźni zbiorowej „Ministerstwo Książki” – miałby przyczynić się do uporządkowania chaosu, który szkodzi książce i kulturze.

Wobec powyższego nie prostujemy wystosowanego przez nas listu otwartego z dnia 30 listopada 2018 roku w sprawie finansowania spotkań autorskich. Jednocześnie apelujemy do Pana Dyrektora o wyznaczenie terminu spotkania, na którym delegacja sygnatariuszy naszego Listu Otwartego mogłaby przedstawić szczegółowo swoje stanowisko w powyższej sprawie licząc na konstruktywne wypracowanie stanowiska satysfakcjonującego obie strony.

Z wyrazami szacunku

W imieniu 118 twórców książek dla dzieci, sygnatariuszy listu otwartego:

Barbara Gawryluk, Grzegorz Kasdepke, Joanna Olech, Paweł Pawlak, Małgorzata Karolina Piekarska, Zofia Stanecka, Katarzyna Wasilkowska, Elżbieta Wasiuczyńska, Wojciech Widłak, Rafał Witek

6 grudnia 2018
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

Nowa “Wyspa” już do kupienia

Właśnie opuścił drukarnię nowy (3-4/2018) numer „Kwartalnika Literackiego Wyspa”, w którym prowadzę „Galerię na wyspie”.

Numer zdobią prace Barbary Komanieckiej, a moim zdaniem mogą być one ilustracją wiersza Bolesława Leśmiana pt. “Las”.

Wynijdź, lesie, z swej głębi! Wynijdź z legowiska
Zaczajonych rozkwitów, zieloną drzemotą
Wpartych w ziemię, po ciemku zapatrzoną w znój!

Wynijdź nagle z nor wszystkich, z jarów bez nazwiska,
Z kniej, zapadłych w moczary, —
Z trzcin wrosłych tęsknotą
W wód zwierciadła, by zdwoić sen nad wodą swój!

Wynijdź z woniejącego na wiatr pogmatwania
Macierzanek z pokrzywą, zaszytą w cień rowu,
Gdzie pełno czarnoziemnych zwilgotniałych cisz!

I z gniazd ptasich, skąd radość słońcu się odsłania,
Beznamysłem świegotu, dająca moc słowu,
Zbiegłemu z ust niczyich — w zmierzch zielonych nisz!

Wynijdź! Wałem zieleni spadnij na mą duszę,
Przynagloną do śmierci spełnieniem zachwytu,
Wyszłego na spotkanie tobie — w dal i w czas!
Zjaw się szumny i wielki w słońca zawierusze,
Pełen jeszcze na oczach zgrozy i błękitu,
Z sercem, w piersi ciązącem, jak rozgrzany głaz!

Uchyl nagle przedemną zielonej przyłbicy,
Ukaż twarzy nieznanej boskość i zaklętość,
Go wiecznie z poza krzewów niepokoją mnie!

Niech odbiję się cały w twej sępiej źrenicy,
Niech zobaczę tych odbić czar i niepojętość,
Niech się dowiem, czem byłem dla ciebie w twym śnie?

A poza tym co w numerze?

 

3 grudnia 2018
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

11 numer Magazynu Literackiego “Książki” już do kupienia

Nowy numer Magazynu Literackiego “Książki” już w kioskach, a w numerze:

Sto książek na stulecie Niepodległej

W 100. rocznicę odzyskania przez Polskę swojej państwowości spróbowaliśmy wskazać sto najwybitniejszych polskich książek, powstałych w ciągu tego wieku. Wybór dokonany przez Krzysztofa Masłonia i Tomasza Zaperta jest subiektywny, ale – być może – skłoni naszych Czytelników do dokonania podobnych, choć w szczegółach bardzo się różniących, rankingów. Nie klasyfikowaliśmy wybranych tytułów, prezentując je w porządku alfabetycznym, według nazwisk autorów. Życzymy inspirującej lektury!

Podlasie – moja mała ojczyzna

„Kraina jest piękna – niezwykłe wzgórza, trochę jak niskie Beskidy, rzeczki wijące się wśród rzędów olszyn, laski pełne grzybów i poziomek, niebo wygwieżdżone, jak nigdzie indziej w Polsce… Gorące lata. Bardzo czyste powietrze. Przylatuje mnóstwo bocianów. Piękne są tutejsze zimy; gdy przyciśnie minus trzydzieści, taka cisza panuje, nawet ptaków nie widać, siedzą gdzieś głęboko w lasach, a sarny podchodzą pod gospodarstwa w poszukiwaniu resztek siana… Nie radzę osiedlać się w pojedynkę – wtedy trzeba się zmierzyć z samotnością, jak ja na początku i teraz. Chociaż z drugiej strony lepsza samotność w takim pięknym miejscu niż w kawalerce w bloku” – z Janem Krzysztofem Piaseckim, autorem książki „Cegiełki i inne opowiadania” rozmawia Ewa Tenderenda-Ożóg

Służba duszą i ciałem

Nawet uboższa grupa inteligencji, jak dziennikarze czy literaci, zatrudniała służącą. Zdarzało się, że i w rodzinach bogatszych robotników wynajmowano służącą, już nie pełnoetatową, ale tak zwaną przychodnią, czyli dochodzącą. Prowadzenie domu było rzeczywiście czasochłonne i na całym świecie wynajmowano służbę, problem polegał na tym, że często przerzucano na jej wątłe plecy wszystkie domowe obowiązki, „państwo” nie ścielili nawet łóżek – z Joanną Kuciel-Frydryszak, autorką
książki „Służące do wszystkiego”, rozmawia Tomasz Zbigniew Zapert.

Książki miesiąca:

  • „Ucho igielne” Wiesława Myśliwskiego
  • „Ja, deprawator” Józefa Hena
  • „Oksfordzka historia unii polsko-litewskiej” Roberta Frosta
  • „Hotel Bristol” Faustyny Toeplitz-Cieślak i Izabeli Żukowskiej

Proponujemy także:

  • Wydarzenia
  • Bestsellery z komentarzem Krzysztofa Masłonia
  • Dobrze widzi się tylko sercem?– Małgorzata Karolina Piekarska
  • Laury – felieton Tadeusza Lewandowskiego
  • Barbara na lekcji WOS – Grzegorz Sowula apeluje do wydawców prasy
  • Wielka przyjemność – relacje z imprez promujących książki
  • Angażująca rezygnacja – Paulina Adamczyk recenzuje „Psy ras drobnych”
  • Maria Kulik rekomenduje czytelnikom książkę „Chłopiec i pies”
  • Książka zaczyna się od okładki – książki dla dzieci poleca Anna Czarnowska-Łabędzka
  • Recenzje

30 listopada 2018
by Małgorzata Karolina Piekarska
0 comments

List twórców książek dla dzieci w sprawie zasad finansowania spotkań autorskich

30 listopada 2018
Minister Finansów
Teresa Czerwińska
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Piotr Gliński
Dyrektor Instytutu Książki
Dariusz Jaworski

Szanowni Państwo!

My, polscy twórcy książek dla dzieci: pisarze, ilustratorzy i tłumacze, zwracamy się z apelem o uregulowanie zasad finansowania prowadzonych przez nas spotkań autorskich. Takie spotkania stanowią integralną i bardzo ważną część naszej pracy, służąc jednocześnie rozbudzaniu zainteresowań czytelniczych dzieci i młodzieży, wspierając ich wrażliwość, potencjały i talenty.

Do niedawna nasza działalność opierała się na zawieranych przez nas z organizatorami umowach o dzieło z kosztami uzyskania w wysokości 50%. Niektórzy organizatorzy nadal podpisują z nami umowy o dzieło, jednak od pewnego czasu – zgodnie z wytycznymi Instytutu Książki – coraz częściej umowy o dzieło są zastępowane umowami zleceniami. Zrealizowane już umowy o dzieło bywają podważane – ZUS pozywa do sądu organizatorów oferujących autorom takie umowy.

Zastępowanie umów o dzieło umowami zleceniami pozbawia nas możliwości stosowania 50% kosztów przychodu, podczas gdy realizacja spotkań pociąga za sobą duże i niemożliwe do uniknięcia wydatki (np. kosztowne dojazdy do miejscowości w całej Polsce, noclegi, zakup niezbędnych materiałów). Te wydatki opłacamy z własnych honorariów. Najczęściej wraz z podatkiem przekraczają one 50% kwoty umowy. Inną konsekwencją stosowania umów zleceń są komplikacje urzędowe dotykające tych z nas, którzy nie są zatrudnieni na etacie i opłacają sobie tzw. dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne. Są oni automatycznie wyrejestrowywani z ubezpieczenia zdrowotnego.Co więcej, zasady wprowadzone przez Instytut Książki uniemożliwiają udział w spotkaniach twórcom prowadzącym działalność gospodarczą. W efekcie o zaproszeniu twórcy nie decyduje wartość jego zajęć, tylko to, czy można z nim podpisać umowę zlecenie. Dysponujemy wieloma przykładami takiego postępowania.

Stoimy na stanowisku, że charakter prowadzonych przez nas spotkań w pełni uzasadnia zastosowanie formy umowy o dzieło. Każde spotkanie ma oryginalny scenariusz o charakterze dzieła artystycznego, często popartego twórczą animacją, prezentacją ilustracji, zdjęć, pracą z dziećmi nad tekstem czy dziełem plastycznym. Efektem są unikatowe zajęcia dopasowane do wieku i potrzeb uczestników, niemożliwe do powielenia w innych okolicznościach i przez inną osobę. Apelujemy o jednoznaczne uregulowanie przepisów i umożliwienie organizatorom spotkań autorskich podpisywania z twórcami umów o dzieło z 50% kosztami uzysku oraz o umożliwienie rozliczania spotkań autorskich twórcom prowadzącym działalność gospodarczą.

Z wyrazami szacunku

Anita Andrzejewska, ilustratorka
Katarzyna Bajerowicz, ilustratorka
Grażyna Bąkiewicz, pisarka
Justyna Bednarek, pisarka
Paweł Beręsewicz, autor, tłumacz
Marcin Brykczyński, pisarz
Iwona Cała, ilustratorka
Joanna Maria Chmielewska, pisarka
Ewa Chotomska, autorka
Dorota Combrzyńska-Nogala, autorka
Anna Czerwińska-Rydel, pisarka
Maria Dek, ilustratorka
Łukasz Dębski, autor
Agata Dudek, ilustratorka
Marta Dybula, tłumaczka
Zofia Dzierżawska, ilustratorka
Emilia Dziubak, ilustratorka
Joanna Fabicka, pisarka
Małgorzata Flis, ilustratorka
Marta Fox, pisarka
Agnieszka Frączek, pisarka
Marta Galewska-Kustra, autorka
Barbara Gawryluk, pisarka, tłumaczka
Agnieszka Ginko-Humphries, pisarka
Anita Graboś, ilustratorka
Andrzej Marek Grabowski, autor
Monika Hałucha, autorka
Monika Hanulak, ilustratorka
Cezary Harasimowicz, pisarz
Gosia Herba, ilustratorka
Joanna Jagiełło, pisarka
Marianna Jagoda, ilustratorka
Anna Janko, pisarka
Nika Jaworowska-Duchlińska, ilustratorka
Kalina Jerzykowska, pisarka
Roksana Jędrzejewska-Wróbel, pisarka
Mikołaj Kamler, ilustrator
Ewa Karwan-Jastrzębska, pisarka
Julia Karwan-Jastrzębska, ilustratorka
Grzegorz Kasdepke, pisarz
Dorota Kassjanowicz, autorka
Anna Kaszuba-Dębska, ilustratorka, pisarka
Marta Kisiel-Małecka, autorka, tłumaczka
Izabella Klebańska, autorka
Joanna Kłos, ilustratorka
Alicja Kocurek, ilustratorka
Katarzyna Kołodziej, ilustratorka
Barbara Kosmowska, pisarka
Magdalena Kozieł-Nowak, ilustratorka
Marcin Kozioł, pisarz
Ewa Kozyra-Pawlak, autorka
Marta Krzywicka, ilustratorka
Joanna Krzyżanek, autorka
Karolina Kucharska, ilustratorka
Nikola Kucharska, ilustratorka
Aleksandra Kucharska-Cybuch, ilustratorka
Marta Kurczewska, ilustratorka
Daniel de Latour, ilustrator
Dorota Lipińska, pisarka
Krystyna Lipka-Sztarbałło, ilustratorka
Jolanta Marcolla, ilustratorka
Magdalena Mrozińska, pisarka, dramatopisarka
Tomasz Minkiewicz, ilustrator, pisarz
Marcin Minor, ilustrator
Jerzy Niemczuk, autor
Ola Niepsuj, ilustratorka
Artur Nowicki, ilustrator
Marianna Oklejak, ilustratorka
Joanna Olech, pisarka, ilustratorka
Anna Onichimowska, pisarka
Zuzanna Orlińska, pisarka, ilustratorka
Bogusław Orliński, ilustrator
Beata Ostrowicka, pisarka
Ula Palusińska, ilustratorka
Elżbieta Pałasz, autorka
Marcin Pałasz, autor
Joanna Papuzińska, pisarka
Mikołaj Pasiński, autor
Paweł Pawlak, ilustrator
Romuald Pawlak, autor
Adam Pękalski, ilustrator
Renata Piątkowska, pisarka
Małgorzata Karolina Piekarska, pisarka
Magda Podbylska, autorka
Ewa Podleś, ilustratorka
Marcin Południak, ilustrator
Jola Richter-Magnuszewska, ilustratorka
Joanna Rusinek, ilustratorka
Michał Rusinek, autor, tłumacz
Piotr Rychel, ilustrator
Katarzyna Ryrych, pisarka
Tomasz Samojlik, autor, ilustrator
Anna Sędziwy, ilustratorka
Piotr Socha, ilustrator
Zofia Stanecka, pisarka
Małgorzata Strękowska-Zaremba, pisarka
Agnieszka Suchowierska, autorka
Marianna Sztyma, ilustratorka
Dorota Suwalska, pisarka
Joanna Wajs, pisarka, tłumaczka, redaktorka
Joanna Wachowiak, pisarka
Paweł Wakuła, pisarz, ilustrator
Katarzyna Wasilkowska, pisarka
Ela Wasiuczyńska, ilustratorka
Wojciech Widłak, pisarz
Łukasz Wierzbicki, pisarz
Daniel Włodarski, ilustrator
Agata Widzowska, autorka
Rafał Witek, pisarz
Magdalena Zarębska, pisarka
Katarzyna Ziemnicka, autorka